Fort Chrzanów: wydobyto już wszystkie 354 butle z I wojny światowej

Odnalezione w Forcie Chrzanów butle wojskowe (Fot. st. chor. mar. Arkadiusz Dwulatek, Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych).

Butle znalezione wiosną w warszawskim Forcie Chrzanów zostały w większości wywiezione do Muzeum Wojska Polskiego (MWP). Odkrycie jest unikatowe, w polskich muzeach nie ma pojemników na bojowe środki trujące z I wojny światowej. Obszar Fortu nie jest skażony, saperzy nie wykryli pod ziemią więcej przedmiotów. Prace zakończono. Przypominamy, że prowadzenie wykopalisk bez zgody konserwatora zabytków jest karalne.

Butle zostały wydobyte przez specjalistów wojskowych pod koniec sierpnia. 335 rozszczelnionych (czyli bezpiecznych) zostało przewiezionych do Muzeum Wojska Polskiego. 17 szczelnych butli zostało wywiezionych przez wojsko, konieczne będzie sprawdzenie ich zawartości. Pojemniki mogły być wykorzystywane w 1915 r. do działań wojennych. Dokładne oględziny pozwolą określić najwłaściwszy sposób konserwacji obiektów, a następnie udostępnienie ich zwiedzającym MWP.

Dokonane przez nieuprawnione osoby wykopaliska w Forcie Chrzanów odsłoniły początkowo około 20 metalowych butli w różnym stanie. Po wizji lokalnej, dokonanej przez służby wojewody mazowieckiego, odgrodzono teren wzdłuż ulicy Kopalnianej do czasu całkowitego wydobycia butli. Akcja była prowadzona w ścisłym porozumieniu z konserwatorem zabytków, aby szanse na zachowanie ich do celów muzealnych były jak największe. W trakcie prac służby przestrzegały wszystkich procedur, aby zapewnić bezpieczeństwo okolicznym mieszkańcom. Od końca marca do końca sierpnia teren był skutecznie zabezpieczony. Prace były prowadzone pod kierownictwem Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych, działania koordynował wojewoda mazowiecki*. Teren fortu jest pod ochroną konserwatora zabytków. Użytkowany jest przez prywatnego dewelopera.

Zgodnie z Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami każdy, kto bez pozwolenia poszukuje ukrytych lub porzuconych zabytków, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Może narażać też siebie i innych na niebezpieczeństwo, jak to miało miejsce w przypadku znaleziska w Forcie Chrzanów. W razie przypadkowego znalezienia przedmiotu, który może być zabytkiem archeologicznym, należy niezwłocznie zawiadomić konserwatora zabytków.