Fundusze dla Mazowsza na lata 2014 – 2020

21/06/2014 04:00

CZĘŚĆ 5. TRANSPORT

Od dłuższego czasu trwają intensywne prace nad Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego (RPO WM) – czyli programem, w ramach którego w najbliższych latach będą mogły starać się o unijne dofinansowanie firmy i instytucje prowadzące działalność na terenie Mazowsza. W kwietniu projekt programu został przesłany do negocjacji z Komisją Europejską, które cały czas trwają.

Ciągle nie znamy wielu szczegółów – precyzyjnych zasad i warunków otrzymania wsparcia, terminów, wzorów dokumentów. Jednocześnie jednak wiele informacji jest już znanych – przede wszystkim to, jakie obszary będą wspierane oraz kto będzie mógł starać się o dofinansowanie. W poprzednich artykułach skoncentrowaliśmy się na kwestiach innowacyjności i przedsiębiorczości, informatyzacji, gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska i rozwoju infrastruktury społecznej. Kolejnym, piątym priorytetem mazowieckiego programu regionalnego, jest rozwój regionalnego systemu transportowego.

DROGI REGIONALNE W SIECI TEN-T

TEN-T to transeuropejska sieć transportowa, która jest unijnym programem dotyczącym sieci drogowych, kolejowych, wodnych i powietrznych. Realizacja inwestycji związanych z jej rozwojem ma przyczynić się m.in. do przeniesienia części drogowego transportu towarów na inne środki (np. kolej, droga wodna), wzrostu sieci szybkich kolei, połączenia lotnisk z bazą kolejową, spójności całej sieci drogowej w krajach Unii Europejskiej.

Dzięki realizacji wsparcia z piątej części mazowieckiego programu regionalnego, poprawie ulegnie jakość infrastruktury transportowej i spójność sieci drogowej z układem dróg krajowych, w szczególności z siecią TEN-T.

Projekty z zakresu infrastruktury drogowej przyczynią się do poprawy parametrów technicznych dróg, zwiększając m. in. ich nośność i przepustowość. Przedsięwzięcia te będą projektowane w sposób kompleksowy, także z uwzględnieniem infrastruktury towarzyszącej, przede wszystkim w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa uczestników ruchu (np. ekrany akustyczne, miejsca obsługi pojazdów, wiaty, itp.). Projekty drogowe polegające na budowie obwodnic miast przyczynią się do wyprowadzenia z nich ruchu tranzytowego, co w konsekwencji doprowadzi do poprawy bezpieczeństwa mieszkańców miast oraz stanu środowiska naturalnego.

Planuje się także realizację licznych projektów na odcinkach leżących w ciągach komunikacyjnych stanowiących połączenie z siecią TEN-T oraz najważniejszych odcinków dróg w poszczególnych podregionach województwa. Takie przedsięwzięcia wpłyną na poprawę dostępności zewnętrznej i wewnętrznej regionu.

Dzięki wsparciu regionalnego systemu transportowego i spójnym włączeniu go w sieć TEN-T możliwa będzie poprawa poziomu życia i zwiększenie mobilności mieszkańców oraz rozwój społeczny i gospodarczy województwa. Przyczyni się to również do wzrostu konkurencyjności regionu, zarówno w układzie krajowym, jak i międzynarodowym.

RODZAJE DOFINANSOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ

W piątym priorytecie mazowieckiego programu regionalnegoplanowane są do realizacji następujące typy projektów:

budowa i przebudowa dróg wojewódzkich, na odcinkach leżących w ciągach komunikacyjnych stanowiących połączenie z siecią TEN-T, w tym inwestycje na rzecz poprawy bezpieczeństwa i przepustowości ruchu na tych drogach,
budowa i przebudowa pozostałych dróg,
budowa i przebudowa dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych w ramach planów przewidzianych w strategiach regionalnych i podregionalnych, które usprawniają połączenia między ośrodkami życia społeczno-gospodarczego (w tym ośrodkami aktywności gospodarczej, rozwijającymi się obszarami inwestycyjnymi, centrami logistycznymi, lotniskami) lub zapewniają konieczne połączenie z siecią autostrad i dróg krajowych.

Nie jest to jednak katalog zamknięty i może być uzupełniany w zależności od faktycznego zapotrzebowania w regionie.

UZASADNIENIE

Stan dróg, pomimo wielu inwestycji zrealizowanych w ostatnich latach, jest niezadowalający i wpływa na ograniczoną dostępność do miast i innych ośrodków oraz ważnych obiektów przemysłowych i logistycznych. Stanowi to barierę utrudniającą rozwój województwa, ograniczając tym samym konkurencyjność regionu.

Słabość powiązań transportowych ma negatywny wpływ na rozwój przedsiębiorczości oraz na jakość życia i zmniejszenie mobilności mieszkańców. Ogranicza też szanse rozwoju i aktywizacji obszarów zmarginalizowanych.

Zwiększająca się liczba aut oraz nasilenie ruchu samochodowego uwypukla także w coraz większym stopniu problem braku obwodnic. Problem dotyczy nie tylko Warszawy, lecz także mniejszych miejscowości. W wielu przypadkach ruch tranzytowy powoduje uciążliwość dla mieszkańców w postaci hałasu, spalin i wibracji. Z drugiej strony tranzyt przez miasta prowadzi do powstawania tzw. „wąskich gardeł”, zmniejszając przepustowość sieci (korki).

Wsparcie w zakresie włączania regionalnej sieci transportowej do sieci TEN-T będzie stanowiło uzupełnienie działań realizowanych z poziomu krajowego, obejmujących w szczególności inwestycje w główne korytarze transportowe o znaczeniu ponadregionalnym.

Wspierane inwestycje będą zgodne nie tylko z dokumentami dotyczącymi programu regionalnego, ale także ze Strategią Rozwoju Transportu do roku 2020, która została przygotowana przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

BENEFICJENCI I FORMA DOFINANSOWANIA

Z uwagi na charakter realizowanych przedsięwzięć, o dofinansowanie będą mogły występować podmioty publiczne. Projekt mazowieckiego programu regionalnego wskazuje, że głównymi beneficjentami będą jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia oraz jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną.

Do piątego priorytetu nie będą organizowane konkursy. Planuje się bowiem, że wszystkie projekty zostaną wyłonione w drodze pozakonkursowej. W takim trybie są wybierane przedsięwzięcia o kluczowym znaczeniu dla realizacji programu. Dzięki jego zastosowaniu łatwiej jest realizować projekty zintegrowane, w partnerstwie, zapewniające spójność.

Zastosowanie pozakonkursowego trybu naboru jest uzasadnione z punktu widzenia jego skuteczności, gdyż daje możliwość wyłonienia projektów ściśle realizujących cele założone w programie. Daje to możliwość wybrania tych przedsięwzięć, które zagwarantują największą oszczędność czasu w dojazdach i będą projektami o stosunkowo dużej skali oddziaływania.

Projekty wybierane w trybie pozakonkursowym, tak jak projekty konkursowe, w celu otrzymania wsparcia będą musiały otrzymać pozytywną ocenę zgodnie z przyjętymi kryteriami. Nie będą natomiast konkurować z przedsięwzięciami komercyjnymi.

Przewiduje się, że preferowane będą:

projekty o dużej skali i sile oddziaływania,
projekty w ciągu dróg wojewódzkich łączących się z siecią TEN-T,
inwestycje drogowe wokół Warszawy oraz miast regionalnych i subregionalnych,
projekty uwzględniające w największym stopniu realizację działań zapobiegawczych i łagodzących oddziaływanie infrastruktury na środowisko.

We wspieraniu transportu w programie regionalnym nie przewiduje się stosowania zwrotnych instrumentów finansowych. Projekty będą otrzymywać pomoc bezzwrotną – dotacje.

Planuje się powstanie co najmniej 110 km nowych dróg oraz przebudowę lub modernizację minimum 70 km dróg już istniejących.

INFORMACJE

Prace nad nowym programem na lata 2014 – 2020 prowadzone są na Mazowszu przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Obecnie dysponujemy tylko projektem programu (zatwierdzonym 8 kwietnia 2014 r. przez Zarząd Województwa Mazowieckiego), bez szczegółowego opisu priorytetów i zasad przyznawania dofinansowania. W związku z tym nie posiadamy jeszcze informacji wskazujących np. na wysokość dofinansowania, rodzaje kwalifikujących się wydatków czy konkretne kryteria wyboru projektów.

Biorąc pod uwagę wszystkie procedury (m.in. konieczność zatwierdzenia dokumentów przez Komisję Europejską i potrzebę przygotowania wszystkich szczegółowych wytycznych), przewiduje się, że program zostanie uruchomiony nie wcześniej, niż na przełomie 2014 i 2015 roku.

Najnowszy projekt programu regionalnego dla Mazowsza (wersja 1.3 z kwietnia 2014 r.) i inne aktualności można znaleźć na stronie internetowej: http://rpo.mazovia.pl/kategorie/perspektywa-2014-2020.

Szczegółowych informacji udziela Punkt Informacyjny przy odpowiedzialnej instytucji – Mazowieckiej Jednostce Wdrażania Programów Unijnych. Dane kontaktowe:

Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych

Główny Punkt Informacyjny

ul. Jagiellońska 74, 03-301 Warszawa

0 801 101 101, 22 542 20 00, 22 542 22 73, 22 542 22 77

[email protected]

http://rpo.mazowia.eu

Zachęcamy także do kontaktu z Centralnym Punktem Informacyjnym:

Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich

ul. Żurawia 3/5, 00-503 Warszawa

tel. 22 626 06 32/33, 22 745 05 46

faks 22 201 97 25

[email protected]