Fundusze dla Mazowsza na lata 2014 – 2020

CZĘŚĆ 8. EDUKACJA

Od dłuższego czasu trwają intensywne prace nad Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego (RPO WM) – czyli programem, w ramach którego w najbliższych latach będą mogły starać się o unijne dofinansowanie firmy i instytucje prowadzące działalność na terenie Mazowsza. W kwietniu projekt programu został przesłany do negocjacji z Komisją Europejską, które cały czas trwają.

Ciągle nie znamy wielu szczegółów – precyzyjnych zasad i warunków otrzymania wsparcia, terminów, wzorów dokumentów. Jednocześnie jednak wiele informacji jest już znanych – przede wszystkim to, jakie obszary będą wspierane oraz kto będzie mógł starać się o dofinansowanie. Ostatni z cyklu artykułów opisujących poszczególne zagadnienia, które będą dofinansowywane w programie regionalnym dotyczy edukacji. Ta kwestia stanowi bowiem ósmy priorytet mazowieckiego programu regionalnego.

PRZEDSZKOLA I KSZTAŁCENIE OGÓLNE

Działania przewidywane do realizacji w tej części RPO służyć będą m.in.:

¾      wyrównywaniu szans edukacyjnych,

¾      wsparciu dzieci przedszkolnych,

¾      indywidualizacji nauczania,

¾      rozwojowi kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli,

¾      kształtowaniu i rozwojowi kompetencji matematycznych, przyrodniczych i technicznych,

¾      kształtowaniu postaw przedsiębiorczych i kreatywnych dzieci i młodzieży,

¾      wsparciu rozwoju zawodowego nauczycieli.

Planuje się dofinansowanie projektów powstawania i rozwoju przedszkoli oraz zajęć pozalekcyjnych dla uczniów szkół różnych szczebli. Szczególny nacisk kładziony będzie na nauki matematyczno – przyrodnicze, techniczne oraz w zakresie technologii informacyjnych. Wyjątkowo wspierani mają być uczniowie niepełnosprawni oraz ci, którzy mają utrudniony dostęp do edukacji (np. pochodzą ze środowisk wiejskich). Aby zapewnić wysoką jakość usług edukacyjnych oraz uatrakcyjnić formy nauki, wsparciem zostaną objęci też nauczyciele. Celem projektów skierowanych do tej grupy będzie rozwijanie ich umiejętności korzystania z nowych technologii i nowoczesnych pomocy dydaktycznych. Rozwój kompetencji będzie uzupełniony o możliwość wyposażenia szkół w nowoczesne pracownie dydaktyczne oraz sprzęt informatyczny.

Zakłada się również włączenie do współpracy uczelni wyższych i jednostek naukowych, zwłaszcza w przypadku budowania kompetencji matematyczno – przyrodniczych i technicznych. Takie działania stworzą dodatkowe możliwości dla szkół, a nawiązanie współpracy w projektach być może pociągnie za sobą szersze współdziałanie tych instytucji.

Projekty realizowane w ramach wsparcia edukacji przedszkolnej i szkolnej będą skierowane do: dzieci w wieku przedszkolnym i przedszkoli oraz oddziałów przedszkolnych w szkołach, uczniów i wychowanków szkół i placówek oświatowych, nauczycieli i pedagogów oraz innych pracowników oświaty.

Projekt mazowieckiego programu regionalnego wskazuje także preferencje w wyborze projektów do dofinansowania. Przede wszystkim większe szanse mają przedsięwzięcia związane z przeciwdziałaniem wykluczeniu osób niepełnosprawnych, realizowane na obszarach wiejskich i tych, gdzie pojawiają się różne problemy edukacyjne. Do takich sytuacji zaliczono np. małą liczbę przedszkoli, duży odsetek uczniów powtarzających klasę czy niski udział uczniów dodatkowo uczących się języka obcego.

Co ważne, dofinansowanie w tym obszarze planowane jest w formie bezzwrotnej, czyli w postaci dotacji. Środki będą mogły być jednak przeznaczane głównie na wydatki nieinwestycyjne, Nie ma bowiem wsparcia skierowanego bezpośrednio na infrastrukturę edukacyjną. Tylko maksymalnie 10% wydatków w przedsięwzięciu dydaktycznym, edukacyjnym czy szkoleniowym będzie mogło zostać przeznaczone na inwestycje (np. zakup sprzętu).

KSZTAŁCENIE OSÓB DOROSŁYCH

Poza dziećmi i młodzieżą, w projekcie mazowieckiego programu regionalnego przewidziano także możliwość finansowania edukacji osób dorosłych, czyli tzw. kształcenia ustawicznego. Głównym celem jest dostosowanie oferty kształcenia i szkolenia osób dorosłych do potrzeb rynku pracy, w tym tworzenie programów uzyskania, podwyższania kwalifikacji ogólnych i zawodowych.

Przewiduje się, że spora część projektów szkoleniowych będzie dotyczyła nabywania albo podnoszenia umiejętności korzystania z technologii informacyjno - komunikacyjnych, które mają na celu wzmocnienie aktywności zawodowej i społecznej oraz ułatwienie dostępu do informacji i wiedzy.

Projekty szkoleniowe będą skierowane m.in. do:

¾      uczniów i słuchaczy szkół i placówek prowadzących kształcenie dla dorosłych,

¾      szkół (w tym policealnych) i placówek oświatowych,

¾      osób w wieku 25 – 67 lat (oraz osób nieuczących się w wieku 18 – 24 lat), zainteresowanych kontynuacją nauki bądź uczestniczących z własnej inicjatywy w szkoleniach i kursach

Podobnie jak w przypadku edukacji dzieci i młodzieży, przewidziano preferencje przy wyborze projektów do dofinansowania. Dotyczą one wsparcia w zakresie promocji równych szans kobiet i mężczyzn, przeciwdziałania wykluczeniu osób niepełnosprawnych oraz obszarów, których mieszkańcy mają ograniczony dostęp do podstawowej infrastruktury społecznej (czyli w wielu przypadkach obszarów wiejskich).

Kształcenie ustawiczne również będzie finansowane w postaci dotacji.

KSZTAŁCENIE ZAWODOWE

Głównym celem zmian w kształceniu zawodowym zaplanowanych w ósmej osi priorytetowej mazowieckiego RPO na lata 2014 – 2020 jest wzrost efektywności i skuteczności takiej edukacji, tak aby odpowiadała lepiej na potrzeby rynku pracy i nowoczesnej gospodarki w coraz większym stopniu opartej na wiedzy pracowników.

Wyniki różnych badań wskazały, że na Mazowszu widoczne jest niedostosowanie oferty kształcenia zawodowego do potrzeb regionalnego rynku pracy, co skutkuje utrudnieniem startu i funkcjonowania na rynku pracy, zwłaszcza osób młodych.

W związku z tym zaplanowano następujące rodzaje projektów do dofinansowania:

¾      modernizacja oferty kształcenia zawodowego,

¾      rozwój współpracy szkół zawodowych z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w tym rozwój kompetencji kluczowych potrzebnych na rynku pracy (np. pobudzenie kreatywności, innowacyjności),

¾      doposażenie szkół i placówek kształcenia zawodowego w sprzęt i materiały dydaktyczne do realizacji kształcenia zawodowego,

¾      prowadzenie doradztwa zawodowego (w szkołach gimnazjalnych i zawodowych) i rozwój współpracy z rynkiem pracy,

¾      wsparcie rozwoju nauczycieli, w tym nauczycieli praktycznej nauki zawodu (m.in. we współpracy z uczelniami technicznymi i pracodawcami),

¾      wsparcie centrów kształcenia zawodowego i ustawicznego.

Ważnym założeniem wskazanych przedsięwzięć jest włączanie pracodawców, którzy dobrze znają zapotrzebowanie na konkretne zawody i na odpowiednie kompetencje pracowników, w proces kształcenia zawodowego. Takie rozwiązanie zwiększy trafność procesu kształcenia oraz stworzy pracodawcom możliwość oddziaływania na rodzaj nabywanych przez młodzież kwalifikacji. Jednocześnie korzyści pojawiają się też po drugiej stronie – podnosi się jakość nauczania zawodu. Modelową formą realizacji tego założenia będą zajęcia praktyczne u pracodawców.

Bezzwrotna forma dofinansowania, możliwość przeznaczenia części środków także na konieczny sprzęt i wyposażenie, a także skierowanie wsparcia do szerokiego grona podmiotów związanych z kształceniem zawodowym, to dodatkowe atuty zaproponowanych w mazowieckim RPO form.

INFORMACJE

Prace nad nowym programem na lata 2014 – 2020 prowadzone są na Mazowszu przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Obecnie dysponujemy tylko projektem programu (zatwierdzonym 8 kwietnia 2014 r. przez Zarząd Województwa Mazowieckiego), bez szczegółowego opisu priorytetów i zasad przyznawania dofinansowania. W związku z tym nie posiadamy jeszcze informacji wskazujących np. na wysokość dofinansowania, rodzaje kwalifikujących się wydatków czy konkretne kryteria wyboru projektów.

Biorąc pod uwagę wszystkie procedury (m.in. konieczność zatwierdzenia dokumentów przez Komisję Europejską i potrzebę przygotowania wszystkich szczegółowych wytycznych), przewiduje się, że program zostanie uruchomiony nie wcześniej, niż na przełomie 2014 i 2015 roku. Warto mieć także na uwadze, że trwają jeszcze negocjacje treści samego programu, w związku z czym możliwe są zmiany jego niektórych założeń.

Aktualny projekt programu regionalnego dla Mazowsza (najnowszy to wersja 1.3 z kwietnia 2014 r.) i bieżące zmiany można znaleźć na stronie internetowej: http://rpo.mazovia.pl/kategorie/perspektywa-2014-2020.

Szczegółowych informacji udziela  Punkt Informacyjny przy odpowiedzialnej instytucji – Mazowieckiej Jednostce Wdrażania Programów Unijnych. Dane kontaktowe:

Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych

Główny Punkt Informacyjny

ul. Jagiellońska 74, 03-301 Warszawa

0 801 101 101, 22 542 20 00, 22 542 22 73, 22 542 22 77

[email protected]

http://rpo.mazowia.eu

Zachęcamy także do kontaktu z Centralnym Punktem Informacyjnym:

Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich

ul. Żurawia 3/5, 00-503 Warszawa

tel. 22 626 06 32/33, 22 745 05 46

faks 22 201 97 25

[email protected]

www.cpe.gov.pl/cpi

www.funduszeeuropejskie.gov.pl/punkty