Zdzisław Zaborski - bohater Pruszkowa, żołnierz Armii Krajowej - 100. urodziny i historia miasta

Pruszków to miasto z historią, którą współtworzyli niezwykli ludzie. Jednym z nich jest Zdzisław Zaborski – rodowity pruszkowianin, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski, dokumentalista wojennych losów regionu i strażnik pamięci o historii miasta. W dniu dzisiejszym 5 lutego 2025 roku obchodzi swoje 100 urodziny.

Droga bohatera – od Pruszkowa do Armii Krajowej

Zdzisław Zaborski urodził się 5 lutego 1925 roku w Pruszkowie i to właśnie z tym miastem związał całe swoje życie. Maturę zdał w czasie okupacji, a po szkoleniu wojskowym wstąpił do Armii Krajowej. W 1943 roku został aresztowany i uwięziony najpierw w Zaborowie, a później na słynnym „Pawiaku”. Mimo brutalnych przesłuchań nie złamał się i po zwolnieniu powrócił do walki konspiracyjnej.

Podczas Powstania Warszawskiego walczył na pruszkowskiej Ostoi, będąc świadkiem zarówno heroizmu powstańców, jak i tragicznych losów ludności cywilnej.

Po wojnie – strażnik pamięci i wybitny dokumentalista

Po zakończeniu wojny Zdzisław Zaborski ukończył prestiżowe studia techniczne, zdobywając wykształcenie inżynierskie. Jednak to historia i pamięć o losach Pruszkowa stały się jego życiową misją. Przez 20 lat spisywał relacje żołnierzy Rejonu Helenów, by ich wspomnienia nie zostały zapomniane.

To dzięki jego determinacji udało się uwiecznić losy tych, którzy walczyli i ginęli za wolność. Jest autorem książek miedzy innymi: „Trwaliśmy przy tobie Warszawo”, „Durchgangslager 121 Niemiecka zbrodnia specjalna”, „Śmiałym ku zwycięstwu” czy „Tędy przeszła Warszawa”, w której opisał dramatyczne wydarzenia z okresu Powstania Warszawskiego i roli Pruszkowa w tamtych dniach.

Uroczyste obchody 100-lecia

Z okazji setnych urodzin Zdzisława Zaborskiego, Jubilata odwiedzili Michał Landowski Zastępca Prezydenta Miasta Pruszkowa, Robert Falkowski Prezes Koła nr 6 w Pruszkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Przedstawiciele Wojsk Obrony Terytorialnej, wręczając Jubilatowi pamiątkowy dyplom, kwiaty oraz symboliczne podziękowania za Jego nieoceniony wkład w historię Pruszkowa.

– To dla nas wielki zaszczyt móc świętować ten wyjątkowy jubileusz z osobą, która przez całe życie była świadkiem i kronikarzem naszej lokalnej historii. Pan Zdzisław to nie tylko bohater wojenny, ale także człowiek, który nauczył nas, jak ważna jest pamięć o przeszłości – powiedział podczas spotkania Michał Landowski, Zastępca Prezydenta Miasta Pruszkowa.

Honorowy Obywatel Pruszkowa – zaszczytne wyróżnienie

Zdzisław Zaborski to postać, której Pruszków zawdzięcza wiele. Dlatego w 2018 roku, w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, Miasto Pruszków nadało mu tytuł Honorowego Obywatela w uznaniu za jego zasługi. Było to wyróżnienie dla człowieka, który całe życie poświęcił walce o wolność i jej upamiętnianiu.

Jego historia jest dowodem na to, że bohaterowie są wśród nas, a ich dziedzictwo powinno być pielęgnowane przez kolejne pokolenia.