Jak odciążyć się... w ciąży?

Ciąża. Dziewięć miesięcy, podczas których organizm kobiety przestaje należeć tylko do niej. O ile jednak mały człowieczek w środku ma się najczęściej całkiem nieźle, o tyle przyszła mama może doświadczać – mówiąc najdelikatniej – dyskomfortu. Dolegliwości bólowe w okresie ciąży nie należą do rzadkości. Zmiana sylwetki i wagi wymuszają zmianę postawy i sposobu poruszania się powodując silne przeciążenia stawów i mięśni. Hormony zaś – służące z jednej strony utrzymaniu ciąży, a z drugiej przygotowujące organizm do porodu – rozluźniają układ więzadłowo-stawowy. Ból – szczególnie w okolicach bioder i kręgosłupa – wydaje się nie do uniknięcia. Czy jednak coś można zrobić?

Jedną z odpowiedzi jest aktywność fizyczna. Ruch nie tylko gwarantuje lepsze samopoczucie, ale też utrzymuje mięśnie i tkanki w dobrej formie. Poprawia krążenie, ułatwia dotlenianie organizmu (w tym organizmu dziecka!) i znacząco ułatwia powrót do formy po porodzie.

Łatwo do ruchu zachęcać, ale trudno się do niego zmusić. Szczególnie, gdy ból jest niemal nieznośny.

W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy fizjoterapeuty. Leczenie bólu kręgosłupa często ogniskuje się na trudności w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała. Podczas chodzenia ciężar powinien być rozłożony równomiernie na obie stopy. Co ważne – dość często należy zmieniać pozycję zmuszając tym samym nasze mięśnie do pracy. Przyszła mama nie powinna się pochylać! Jeśli coś trzeba podnieść (a nie ma w okolicy nikogo, kto mógłby to zrobić) należy wykonać najzwyklejszy w świecie przysiad. Kolejna sprawa to dobór obuwia. Na czas ciąży o szpilkach trzeba zapomnieć. Obuwie musi być wygodne i zapewniać amortyzację. Siadając warto włożyć pod plecy niewielki wałeczek, a spać należy na boku, ze zgiętymi kolanami.

Prawdziwą ulgę może przynieść masaż – zmniejsza obrzęki, napiecia mięśniowe i ból. A przy tym po prostu daje przyjemność. Masaż w ciąży przebiega jednak inaczej niż typowy masaż relaksacyjny lub leczniczy. Wykonuje się go w leżeniu na boku, na plecach lub w pozycji siedzącej (na specjalnym fotelu).

Specyficzną formą masażu jest tak zwany drenaż limfatyczny – konieczny w przypadku obrzęków konczyn dolnych. Drenaż usprawnia przepływ chłonki w naczyniach limfatycznych i zapobiega jej ponownemu gromadzeniu.

W przypadku silnych dolegliwości bólowych sugerowałbym tzw. kinesiotaping. To specjalne taśmy, które naklejone na ciało pacjentki (niczym u sportowca) pomagają utrzymywać odpowiednią postawę oraz aktywizują mięśnie.

Niechcianą, acz częstą „pamiatką” po ciąży są kłopoty związane z nietrzymaniem moczu i obniżeniem narządów miednicy. Również i w takim zakresie wskazany jest trening opracowany i przynajmniej w początkowej fazie przeprowadzany pod okiem fizjoterapeuty.

A przeciwwskazania? Oczywiście są. Wszelka aktywność fizyczna może być niebezpieczna w przypadku częstych krwawień, nadciśnienia lub zagrożenia związanego z odklejającym się łożyskiem. Na całe szczęście, dobry fizjoterapeuta z pewnością o wszystkie te czynniki zapyta!

Sławomir Żukowski

Fizjoterapeuta, Centrum Rehabilitacji VITA, Pruszków